2ο ΔΕΛΤΙΟ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΕΩΝ ΕΤΟΥΣ 2022 ΓΙΑ ΤΗΝ
ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΤΗ
ΒΑΜΒΑΚΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ& ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
Π.Ε. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ & ΣΠΟΡΑΔΩΝ
ΤΜΗΜΑ: Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού
& Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου
Ταχ. Δ/νση: ΔΙΟΙΚΗΤΗΡΙΟ Τ.Κ. 38001
Πληροφορίες: Γεωργατζή Δήμητρα, Γκουτζούνη Μαρία,
Γεώργιος Παναγόπουλος
Τηλέφωνο: 2421352494, 2422021281, 2425022723
E-mail: agroikon.ktin.magn@thessaly.gov.gr

Η Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε. Μαγνησίας σε συνεργασία με το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου ενημερώνει τους βαμβακοπαραγωγούς της Π.Ε. Μαγνησίας για τις απαραίτητες ενέργειες αποτελεσματικής φυτοπροστασίας της βαμβακοκαλλιέργειας στο πλαίσιο του προγράμματος «Γεωργικών Προειδοποιήσεων Ολοκληρωμένης Φυτοπροστασίας της Βαμβακοκαλλιέργειας της Χώρας καλλιεργητικής περιόδου 2022».

1. Στόχοι
1. H έγκαιρη ενημέρωση των βαμβακοπαραγωγών για την αποτελεσματική φυτοπροστασία στον πραγματικό καλλιεργητικό χρόνο.
2. Η έγκαιρη ενημέρωση που αφορά το χρονικό διάστημα της ανθοφορίας μέχρι και την καρπόδεση του 50% των ανθέων.
3. Η τακτική παρακολούθηση κάθε βαμβακοχώραφου ώστε να εφαρμόζονται οι καλλιεργητικές πρακτικές φυτοπροστασίας στο σωστό χρόνο και σύμφωνα με τα πραγματικά δεδομένα.

2. Διαπιστώσεις
1. Στο πλαίσιο του προγράμματος «Γεωργικών Προειδοποιήσεων Ολοκληρωμένης Φυτοπροστασίας της Βαμβακοκαλλιέργειας της Χώρας καλλιεργητικής περιόδου 2022», η Υπηρεσία μας έχει αναπτύξει δίκτυο παγίδων που καλύπτουν τις βαμβακοπαραγωγικές περιοχές των Δήμων Ρήγα Φεραίου (Κοκκαλέικα, Άγιος Δημήτριος, Άγιος Γεώργιος και Ριζόμυλος) και Αλμυρού (Μπόζαλο, Πλάτανος και Σούρπη). Έχουν τοποθετηθεί φερομονικές παγίδες για το πράσινο και το ρόδινο σκουλήκι.
2. Αυτή την εποχή τα βαμβακόφυτα βρίσκονται στο στάδιο της ανθοφορίας.
3. Από τους επιτόπιους ελέγχους γεωπόνων της υπηρεσίας μας διαπιστώνεται η ανάπτυξη των βαμβακοφύτων είναι ικανοποιητική. Σε αρκετές περιπτώσεις όμως, παρατηρήθηκε υπερβολική βλάστηση λόγω των βροχοπτώσεων του Ιουλίου (μεγάλα μεσογονάτια διαστήματα).
4.Πράσινο σκουλήκι: Από την παρακολούθηση των παγίδων οι μέχρι τώρα συλλήψεις ακμαίων πράσινου σκουληκιού μας δείχνει ότι είναι σε εξέλιξη η πρώτη (1η) γενιά του εντόμου.
Οι επιτόπιες παρατηρήσεις και δειγματοληψίες που διενεργήθηκαν από τους γεωπόνους της Υπηρεσίας μας δείχνουν, χαμηλούς έως μέτριους πληθυσμούς προνυμφών σε χτένια, άνθη και στα καρύδια. Συστήνεται στους παραγωγούς να παρακολουθούν συστηματικά, κάθε 3 ημέρες, την καλλιέργεια τους για τυχόν προσβολές από προνύμφες και να προβαίνουν σε ψεκασμό μόνο όταν διαπιστώνεται η παρουσία προνυμφών σε ποσοστό πάνω από 4 ζωντανές προνύμφες (σκουλήκια μήκους μέχρι 1 εκατοστό) ανά 100 φυτά επιλεγμένα τυχαία από όλη την έκταση της φυτείας ή μία (1) νεαρή προνύμφη στα φυτά ενάμιση μέτρου επί της γραμμής κατά μέσο όρο.
5. Ρόδινο σκουλήκι: Από την παρακολούθηση του δικτύου φερομονικών παγίδων προκύπτει ότι είναι σε εξέλιξη η πρώτη (1η) γενιά του ρόδινου σκουληκιού. Σχετικά αυξημένες συλλήψεις ενήλικων ρόδινου σκουληκιού στις παγίδες διαπιστώνονται κατά τόπους σε περιοχές του Δήμου Αλμυρού (Μπόζαλο-Μαυρόλοφος-Πλάτανος) καθώς και του Δήμου Ρήγα Φεραίου (Ριζόμυλος, Άγιος Γεώργιος). Με σκοπό τη λήψη όλων των αναγκαίων προληπτικών μέτρων συνιστάται στους παραγωγούς να προβούν άμεσα σε σχολαστική επιθεώρηση των φυτειών τους και ιδίως του εσωτερικού των καρυδιών για τη διαπίστωση ύπαρξης προνυμφών ρόδινου σκουληκιού. Χρειάζεται προσοχή στη διαπίστωση της ύπαρξης προνυμφών στα άνθη γιατί είναι δυσδιάκριτες όταν είναι μικρές (έχουν υπόλευκο χρώμα και μαύρο κεφάλι). Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή από μέρους των παραγωγών με συχνούς ελέγχους για το έντομο σε κάθε βαμβακοχώραφο και να επέμβουν άμεσα στην περίπτωση που διαπιστωθεί προσβολή μεγαλύτερη από το όριο οικονομικής ζημιάς.

3. Συστάσεις – καλλιεργητικές πρακτικές
Συστήνεται στους βαμβακοπαραγωγούς να εφαρμόζουν ορθολογική άρδευση (ποσότητα νερού και αριθμός αρδεύσεων) και αζωτούχο λίπανση για την αποφυγή της υπέρμετρης βλάστησης των βαμβακόφυτων, η οποία θα έχει ως συνέπεια την προσέλκυση και εγκατάσταση επιβλαβών οργανισμών. Όπου έχουμε υπερβολική βλάστηση, να γίνεται εφαρμογή ρυθμιστών ανάπτυξης (mepiquat chloride) με σκοπό την πρωίμιση της παραγωγής.
Στο βλαστικό στάδιο που βρίσκεται η καλλιέργεια σήμερα οι εντομολογικές προσβολές είναι συνήθως διαφοροποιημένες, γεγονός που σημαίνει ότι ακόμη και στο ίδιο βαμβακοχώραφο το ποσοστό προσβολής από το έντομο μπορεί να διαφέρει σημαντικά από θέση σε θέση. Γι’ αυτό το λόγο οι παραγωγοί απαιτείται να βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα και να επιθεωρούν την καλλιέργειά τους τακτικά (κάθε 2 – 3 ημέρες) προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν εντομολογικές προσβολές, έτσι ώστε να είναι εφικτή η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, με το μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος. Η ανάγκη και το είδος της χημικής επέμβασης με φυτοπροστατευτικά σκευάσματα πρέπει να εκτιμάται προσεκτικά σε επίπεδο χωραφιού, καθώς στην παρούσα χρονική περίοδο εγκαθίστανται στις βαμβακοκαλλιέργειες ωφέλιμα έντομα, των οποίων η εξόντωσή τους είναι δυνατόν να οδηγήσει σε δευτερογενείς εξάρσεις τετράνυχου, αφίδων ή άλλων εντομολογικών εχθρών.
Ειδικότερα, η βλαπτική δράση της 1ης γενιάς του πράσινου σκουληκιού, στο βλαστικό στάδιο που βρίσκονται αυτή τη χρονική περίοδο οι βαμβακοκαλλιέργειες, μπορεί να αναχαιτιστεί με την δραστηριότητα των ωφέλιμων εντόμων, που έχουν εγκατασταθεί και που είναι χρήσιμα να συνεχίζουν να υπάρχουν στον αγρό. Κατά συνέπεια, οι βαμβακοπαραγωγοί πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη σημασία στη διατήρηση και προστασία των ωφέλιμων οργανισμών αυτή τη χρονική στιγμή για τη μείωση των συνεπειών της υπέρμετρης αύξησης του πράσινου
σκουληκιού στην επόμενη γενιά η καταπολέμηση των οποίων θα αυξήσει σημαντικά το κόστος παραγωγής. Η χρήση φυτοπροστατευτικών ουσιών στη βαμβακοκαλλιέργεια θα πρέπει να γίνεται με σκευάσματα που δεν είναι επιζήμια για τους ωφέλιμους οργανισμούς, όπως π.χ. σκευάσματα με δραστική ουσία το Βάκιλο Θουριγγίας.

ΚΑΤΩΤΕΡΑ ΟΡΙΑ ΕΠΕΜΒΑΣΗΣ ΠΡΑΣΙΝΟΥ & ΡΟΔΙΝΟΥ ΣΚΟΥΛΗΚΙΟΥ

Οι συλλήψεις ενήλικων (πεταλούδων) ατόμων πράσινου και ρόδινου σκουληκιού στις  φερομονικές παγίδες που έχουν τοποθετηθεί τόσο από τους ίδιους τους παραγωγούς όσο και από την Υπηρεσία μας, δεν αποτελούν κριτήριο για την εφαρμογή χημικής επέμβασης αλλά εργαλείο πρόγνωσης του κινδύνου προσβολής στον αγρό από πράσινο ή ρόδινο σκουλήκι. Η σοβαρότητα της προσβολής με σκοπό την άμεση λήψη ή μη μέτρων αντιμετώπισης εξαρτάται τόσο από τον αριθμό και την ηλικία των ζωντανών προνυμφών (σκουληκιών) που διαπιστώνονται στον αγρό, όσο και από το στάδιο ανάπτυξης της καλλιέργειας. Σε κάθε περίπτωση κριτήριο για την λήψη ή όχι μέτρων αντιμετώπισης είναι μόνο τα αποτελέσματα των επιτόπιων δειγματοληψιών στα βλαστικά όργανα των φυτών (χτένια, άνθη, καρύδια).
Η χημική καταπολέμηση του πράσινου και του ρόδινου σκουληκιού είναι πιο αποτελεσματική όταν γίνεται στο 1ο ή στο 2ο στάδιο της προνύμφης (μήκος έως 1 εκατοστό) όπως παρουσιάζεται στον ακόλουθο πίνακα:

O ψεκασμός θα πρέπει να διενεργείται μετά τη δύση του ηλίου, γιατί τότε αυξάνεται η δραστηριότητα των προνυμφών, καθώς και η αποτελεσματικότητα πολλών εντομοκτόνων (π.χ. Bacillus thurigiensis) αλλά και για την προστασία των μελισσών (βλ. κατωτέρω). Οι Γεωπόνοι (Δήμοι, Καταστήματα Γεωργικών Φαρμάκων, κλπ) που πιθανόν εντοπίσουν σημαντική προσβολή στις βαμβακοφυτείες ή ανησυχητικό αριθμό συλληφθέντων ατόμων σε
φερομονικές παγίδες παρακαλούνται να επικοινωνούν άμεσα με την Υπηρεσία μας, προκειμένου να αξιολογούνται οι πληροφορίες για να εκδοθεί προειδοποίηση για την ευρύτερη περιοχή.

4. Εφαρμογή ψεκασμών με Φυτοπροστατευτικά Προϊόντα

Καθένας βαμβακοπαραγωγός παρακολουθώντας ανελλιπώς τις ανακοινώσεις των Δελτίων Γεωργικών Προειδοποιήσεων της Υπηρεσίας μας σε συνδυασμό με τις επιτόπιες επιθεωρήσεις της κατάστασης του αγρού του, υποβοηθείται στην λήψη των αποφάσεων επιλογής της
συγκεκριμένης κάθε φορά φυτοπροστατευτικής επέμβασης σύμφωνα με τις υφιστάμενες συνθήκες στην καλλιέργειά του. Στα πλαίσια αυτά αποφασίζει υπεύθυνα για το είδος των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, τον τρόπο και το χρόνο χρησιμοποίησης αυτών, καθώς και τους λοιπούς καλλιεργητικούς χειρισμούς, που θεωρεί ότι θα συμβάλλουν αποτελεσματικά στις ποσοτικές και ποιοτικές αποδόσεις της καλλιέργειάς του. Επισημαίνεται ότι πρέπει να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των παρασκευαστών οίκων για την αναλογία χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, την συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, το διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής, καθώς και για τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης. Τα αγροχημικά πρέπει να χρησιμοποιούνται πάντοτε σύμφωνα με την ετικέτα και με αποκλειστική ευθύνη χρήσης του καλλιεργητή.

5. Προστασία μελισσών και ενημέρωση κοινού
Να αποφεύγονται ψεκασμοί με μελισσοτοξικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα και όπου κρίνεται αναγκαίο η εφαρμογή των ψεκασμών να γίνεται την ώρα που δεν πετούν οι μέλισσες, κατά τις απογευματινές ώρες, κυρίως μετά τη δύση του ηλίου. Οι βαμβακοπαραγωγοί να προειδοποιούν τους μελισσοκόμους, ώστε να απομακρύνουν τα μελίσσια τους από την περιοχή του ψεκασμού και γενικότερα να λαμβάνουν όλα τα μέτρα ενημέρωσης το κοινού πριν την εφαρμογή του ψεκασμού σύμφωνα με την υπ’ αριθ. πρωτ. 5919/62354/13-5-2014 Εγκύκλιο του Υπ.Α.Α.Τ. (ΑΔΑ: ΒΙΦ2Β-ΡΟΖ) και το Νόμο 4036/2012 (ΦΕΚ 8 Α’). Για το σκοπό της προστασίας των μελισσών θα πρέπει απαραιτήτως οι μελισσοκόμοι να αναγράφουν στις κυψέλες τον κωδικό τους, το τηλέφωνο και τη διεύθυνσή τους ώστε να είναι δυνατή η έγκαιρη ειδοποίησή τους.

6. Έλεγχοι ορθής χρήσης εγκεκριμένων φυτοπροστατευτικών ουσιών
Η αλόγιστη χρήση των φυτοφαρμάκων βλάπτει την υγεία των καταναλωτών, επιβαρύνει το περιβάλλον και αυξάνει το κόστος παραγωγής.
H Υπηρεσία μας είναι επιφορτισμένη με συνεχείς δειγματοληπτικούς ελέγχους στις βαμβακοφυτείες για τον έλεγχο της ορθής χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Σε περίπτωση που βρεθούν μη επιτρεπτά υπολείμματα φυτοφαρμάκων, θα εφαρμοστεί η προβλεπόμενη από το νόμο διαδικασία κυρώσεων.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το αρ. 9 παρ.3 του ν.4036/2012 (ΦΕΚ Α ́8) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει και με την αριθ. 1840/31408/15-2-2019 (ΦΕΚ Β ́ 778) ΚΥΑ: «όποιος εισάγει, παρασκευάζει προς εμπορία, εμπορεύεται, κατέχει, διαθέτει καθοιονδήποτε τρόπο, έστω και δωρεάν, ανταλλάσει, μεταφέρει, χρησιμοποιεί ή διαφημίζει μέσα στη χώρα φυτοπρoστατευτικό προϊόν, για το οποίο δεν έχει χορηγηθεί άδεια διάθεσης στην αγορά ή η άδεια διάθεσης του στην αγορά έχει ανακληθεί ή δεν έχει χορηγηθεί άδεια παράλληλου εμπορίου ή δεν έχει χορηγηθεί άδεια πειραματισμού, τιμωρείται με πρόστιμο από πεντακόσια (500) έως τριάντα χιλιάδες (30000) ευρώ». Για την ίδια παράβαση προβλέπονται επιπλέον ποινικές κυρώσεις σύμφωνα με το άρθρο 10, παράγραφος 3 του ν.4036 /2012 (Α ́8).
Ταυτόχρονα ενημερώνεται ο ΟΠΕΚΕΠΕ, για τη μη τήρηση της πολλαπλής συμμόρφωσης και εφαρμόζεται η διαδικασία κυρώσεων όσον αφορά τις κοινοτικές ενισχύσεις.
Για οποιαδήποτε πληροφορία οι βαμβακοπαραγωγοί μπορούν να απευθύνονται στη Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας στα τηλέφωνα 2421352494 του Τμήματος Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου για το Βόλο, 2422021281 του Γραφείου Αγροτικής Οικονομίας για τον Αλμυρό και 2425022723 του Γραφείου Αγροτικής Οικονομίας για το Βελεστίνο καθώς και στο Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Βόλου, στο τηλέφωνο 2421066525.

Ε.Π.
Ο Προϊστάμενος Διεύθυνσης
Δρ. Νικόλαος Λιάνος

Γεωπόνος